Gdy pomyślimy o wsparciu, to okazuje się, że najbardziej rozpowszechnionymi formami oparcia dla człowieka są: bliska rodzina, krewni, małżeństwo, przyjaciele. Oprócz tego mogą to być grupy religijne, grupy służące osobom w kryzysie, cierpieniu (np. osobom niepełnosprawnym), grupy służb ochotniczych (np. zajmujące się udzielaniem pomocy seniorom) czy też grupy samopomocy (wzajemnej pomocy).
Dzisiaj przyjrzymy się bliżej tym ostatnim grupom i korzyściom, jakie dają one swoim uczestnikom. Główną zasadą rządzącą grupami samopomocy jest to, że ich uczestnicy bazują na własnych doświadczeniach. Samopomoc opiera się bowiem nie na teorii, lecz na doświadczeniu i wiedzy zgromadzonej przez ludzi, którzy sami przeżywają trudności, problemy i spotykają się w grupie w celu wsparcia i dążenia do rozwiązań.
W grupie samopomocy obowiązuje zasada równości, wszyscy jej członkowie mają taki sam status. Udział w grupie jest całkowicie dobrowolny. Każdy z uczestników decyduje o sobie, natomiast grupa odpowiedzialna jest wyłącznie za własne decyzje. Grupa z założenia ma stwarzać bezpieczne warunki i okoliczności pracy nad sobą, bowiem omawiane sprawy pozostają w przysłowiowych czterech ścianach.
Grupy samopomocowe są jednym z najstarszych mechanizmów organizacji życia społecznego, które były stosowane w sytuacjach zagrożeń, w celu przetrwania. Ruch samopomocy zainicjowany został w Stanach Zjednoczonych przez dwóch alkoholików. Ich współpraca zaowocowała książką o samopomocowej metodzie opanowania alkoholizmu, nazywanej Anonimowi Alkoholicy. Metoda AA okazała się na tyle efektywna, iż rozpowszechniła się w 160 krajach i posłużyła jako wzór dla osób z innymi rodzajami uzależnień.
Najprostsza typologia grup samopomocowych wyróżnia ich trzy rodzaje:
- grupy rozwojowe, polegające na budowaniu długotrwałych programów służących dokonywaniu zmian społecznych, tworzone przez ludzi zainteresowanych rozwojem środowiska lokalnego, np. kluby myśli.
- grupy adaptacyjne, nastawione na pomoc w przetrwaniu i przystosowaniu się do trudnej, często nieodwracalnej sytuacji, np. w sytuacji utraty kogoś bliskiego.
- grupy terapeutyczne, pomagające w terapii, rehabilitacji, leczeniu uzależnień.
Możemy wymienić całą listę dobrodziejstw z uczestnictwa w grupach samopomocowych:
- poczucie wspólnotowości i zrozumienia;
- regulacja emocji;
- akceptacja problemu;
- ćwiczenie umiejętności radzenia sobie z trudnościami;
- poszerzenie wiedzy dot. doświadczanego problemu i uzyskanie pomocy w jego lepszym zrozumieniu;
- poznanie praktycznych sposobów radzenia sobie z problemem;
- odzyskanie poczucia sprawczości i wpływu;
- poprzez wspólne działania z osobami mającymi ten sam problem, zyskanie terapeutycznego wpływu na swoją sytuację;
- stworzenie nowego układu relacji i nowego sposobu życia,a dzięki temu przygotowanie warunków do normalizacji życia .
Okazuje się, że przekonując innych przekonujemy siebie. Jednocześnie udzielanie pomocy innym na grupie traktowane może być jako “służba” na rzecz społeczności, czynienie dobra czy samodoskonalenie. A to z kolei poprawia samoocenę i tym samym wpływa bardzo korzystnie na samopoczucie pomagającego. Impakt społeczny jest znacznie szerszy. Dzięki ruchom samopomocowym zmniejsza się liczba osób korzystających z pomocy instytucjonalnej, a rośnie liczba dawców pomocy, gotowych się zrzeszać.
Grupy samopomocowe opierając się na nieformalnych, bezpośrednich kontaktach zbliżają do siebie uczestników. Członkowie grupy uczą się akceptacji samych siebie, swojej odmienności oraz nabywają umiejętności wpływania na swoje życie.
Grupy samopomocowe w Polsce i na świecie stanowią obecnie jedną z najszybciej rozwijających się form wsparcia służących przezwyciężaniu problemów przez osoby, które łączy wspólny cel i podobne doświadczanie problemu. 
Na naszym portalu otwartebramy.org znajdziecie zakładkę Samopomoc, a w niej więcej informacji o konkretnych grupach samopomocowych wraz z namiarami!
https://otwartebramy.org/samopomoc/czym-jest-grupa-samopomocowa/
https://otwartebramy.org/samopomoc/samopomoc-jako-narzedzie-do-wlaczenia-i-integracji-spolecznej/
Bibliografia:
Boczoń J., Toczyska E., Rola organizacji samopomocowych w skali lokalnej, „Pomost” 1991, nr 6.
Carroll D., Nowa definicja samopomocy. Polityka i praktyka, Warszawa 2000.
Juros A., Środowiskowy Dom Samopomocy a społeczność lokalna, „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej” 1996.
Oyster C. K., Grupy. Psychologia Społeczna, Poznań 2002.