Tegoroczna Konferencja „Zdrowie psychiczne – nowa kultura pomagania” zorganizowana przez Stowarzyszenie Na Drodze Ekspresji, Otwartebramy. org i Odmień SWOJĄ GŁOWĘ rozpoczęła się 13 września w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku.
Wydarzenie otworzył swoim wystąpieniem prof. Jacek Wciórka na temat „Nowych i starych kluczy pomagania”. Wśród uczestników konferencji ogromny entuzjazm wzbudziły kierunki zmiany w podejściu do kwestii pomagania osobom w kryzysie psychicznym. Zauważyć można, że wśród pracowników medycznych, zajmujących się tematyką pomagania osobom w kryzysie, coraz częściej mówi się o znaczeniu pozytywnego wpływu środowiskowego modelu pomocy, w którym opieka instytucjonalna ustępuje miejsca relacjom pacjent – środowisko, czyli chociażby relacjom rodzinnym.
W wydarzeniu wziął udział przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia w osobie dr Marka Balickiego – członek Rady Zdrowia Psychicznego przy Ministerstwie Zdrowia, który w swoim wystąpieniu zaprezentował efekty dotychczasowych prac nad zmianą systemu ochrony zdrowia psychicznego. Wdrażany obecnie program tworzenia opieki ograniczającej się budowania systemu dla wspólnoty lokalnej, tzn. z podziałem na powiaty, niesie nadzieję nad usprawnieniem systemu. Projekt budowania tzw. Centrów Zdrowia Psychicznego rozpoczął się w 2018 roku i realizowany będzie do końca roku 2022.
W województwie pomorskim czynne są już dwa Centra Zdrowia Psychicznego: w Kościerzynie oraz
w Słupsku, o podkreśliła Agnieszka Kapała-Sokalska – członkini Zarządu Województwa Pomorskiego. Województwo pomorskie od samego początku trwania projektu budowy Centrów Zdrowia Psychicznego gotowe jest na rozpoczęcie prac związanych z „uruchomieniem” kolejnych etapów projektów, jednakże m.in. sytuacja epidemii COVID-19 w znaczny sposób opóźnia podjęcie stosownych decyzji przez decydentów projektu ze strony Ministerstwa Zdrowia.
“Kim jest współczesne trudne dziecko?” na to pytanie uczestnikom konferencji odpowiedziała podczas swojego wystąpienia dr Agata Cichoń-Chojnacka – specjalistka psychiatrii dzieci i młodzieży. Czas pandemii COVID-19 wielu specjalistą podczas codziennej praktyki w gabinecie, uświadomił coraz bardziej powagę problemu „krnąbrnych” dzieci, z którymi zgłaszają się opiekunowie. Jak podkreślała prelegentka, w większości przypadków winę za bunt, kryzysy psychiczne, wycofanie społeczne dzieci oraz osoby małoletnie ponoszą dorośli. Brak więzi emocjonalnej z rodzicem prowadzi do jej poszukiwania w środowisku rówieśniczym, jednakże należy pamiętać podstawową zasadę: „żadne dziecko nie jest w stanie dać drugiemu dziecku wsparcia emocjonalnego na takim poziomie, jak osoba dorosła, przede wszystkim dlatego, że samo jest istotą jej potrzebującą”.
Zauważyć należy, że w systemie opieki nad osobami doświadczającymi kryzysu psychicznego kluczowe jest zapewnienie kompleksowego wsparcia aktywizującego m.in. środowisko społeczne w społecznościach lokalnych odchodząc powoli od opieki instytucjonalnej. Skala problemu pokazuje, że istotny jest w tym czas, który przemija bardzo szybko, a ilość przypadków osób potrzebujących profesjonalnego wsparcia, odnotowywanych w naszym kraju, zwiększa się z każdym dniem.
„Odmień swoją głowę” to motto, które coraz bardziej inspiruje, zachęca do zrozumienia, czym jest kryzys psychiczny. To sformułowanie powoduje, że coraz większa część społeczeństwa staje się bardziej otwarta i nastawiona na wzajemną pomoc. Pamiętajmy, że kryzys psychiczny to nic złego, nadzwyczajnego, wstydliwego. To czas w naszym życiu, kiedy otrzymujemy sygnał o potrzebie rozejrzenia się wokół siebie za osobami, które są wspierające, gotowe swoim postępowaniem sprawić, że na nowo możemy się cieszyć pełnią życia.
Paweł Treder