Wolontariat – narzędzie do samopoznania
Być może macie już doświadczenie jako wolontariusze, a być może wolontariat jeszcze przed wami. O tym, dlaczego warto zaangażować się w tę formę pomocy innym i światu, przeczytacie w naszym artykule.
Wolontariat to najlepsza forma przeobrażenia swojej energii w pomaganie, jaką można sobie wyobrazić. Podarowanie swoich zasobów, czasu i zaangażowania z intencją bezinteresownej pomocy, bez oczekiwania zapłaty. Istnieją jednak korzyści, których nie da się przeliczyć na pieniądze. Dzięki wolontariatowi stwarzamy okazję do dzielenia się, tym co posiadamy “przy sobie”, czyli naszymi wewnętrznymi zasobami. Mogą to być: wiedza, umiejętności, empatia i wiele innych. Zaś samo bycie wolontariuszem pozwala złapać szersze spojrzenie na to, co robimy i kim jesteśmy…Wolontariat może okazać się świetnym narzędziem do lepszego samopoznania. Będąc wolontariuszem mamy okazję, by poprzyglądać się sobie w różnych sytuacjach, podoświadczać siebie w różnych rolach…
Oficjalną definicję wolontariatu można znaleźć w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Zgodnie z jej zapisami wolontariuszem jest każda osoba, która dobrowolnie i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na rzecz uprawnionych organizacji i instytucji. Fakt, że wolontariusz nie zarabia, nie oznacza wcale, że dostaje żadnych benefitów. Decydując się na bycie wolontariuszem, otrzymujemy okazję aby lepiej poznać siebie i branżę, która nas interesuje. Zawieramy wiele ciekawych i wartościowych znajomości, ale to co zyskamy zależy w znacznym stopniu od stopnia naszego zaangażowania i celów, jakie sobie wyznaczymy.
Istnieją różne formy wolontariatu, a w dobie cyfryzacji i szybkiego obiegu informacji, każdy może znaleźć coś dla siebie. Nie zawsze są to regularne działania, często wolontariat to także aktywności okazjonalne. W Polsce funkcjonuje wiele NGO’sów organizujących wolontariat i korzystających z pomocy wolontariuszy. Popularną możliwością na znalezienie aktywności dla siebie jest korzystanie z portali kojarzących wolontariuszy z instytucjami czy organizacjami potrzebującymi. Ich wykaz znajdziecie poniżej:
Od 1986 roku z inicjatywy ONZ obchodzony jest na całym świecie Międzynarodowy Dzień Wolontariusza. Jest to przejaw uznania dla idei wolontariatu i osób, które się w niego angażują.
Motywatorów do stania się wolontariuszem jest tyle, ilu wolontariuszy ;-). Dla części z nich jest to sposób na urozmaicenie rutyny dnia codziennego, swego rodzaju rekompensata za godziny spędzone w nielubianej pracy… Inni poszukują nowych znajomości, ludzi “ze swojego stada”, z którymi będą mogli łatwo się porozumieć. Jeszcze inni dzięki aktywności wolontariackiej chcą się uczyć konkretnych rzeczy . Są też tacy, dla których olbrzymie znaczenie ma poczucie wpływu na zmianę, chcą działać na rzecz ważnych dla nich wartości.
Aktywność wolontaryjna jest nieocenioną inwestycją w samego siebie. To jedna z najbardziej twórczych dróg dla rozwoju własnego ,,Ja”. Wolontariat pobudza do myślenia, inspiruje do działania. Pozwala otworzyć się na drugiego człowieka, czy przyrodę. Otwiera spojrzenie. I jest to spojrzenie oczyma wrażliwca, który pragnie się dzielić tym, co posiada…Dzięki wolontariatowi rozwijamy cenne kompetencje, umiejętności interpersonalne, takie jak komunikacja, czy praca w zespole, zarządzanie czasem i kryzysowymi sytuacjami. Wolontariat uwrażliwia, uczy empatii, daje szansę poczuć się potrzebnym. Budzi w nas przedsiębiorczość i smykałkę do innowacyjnych rozwiązań. Te dwie cechy są określane przez Parlament Europejski, jako jedne z ośmiu kompetencji kluczowych, oznaczających umiejętność osoby, do wcielania pomysłów w czyn. Cechy te stanowią wsparcie nie tylko w życiu prywatnym, czy społecznym, ale też w miejscu pracy, gdzie pomagają wykorzystywać szanse dając poczucie sprawczości i sensu. Wolontariat jest szansą na to, by poczucie pustki, czy samotności wypełnić czymś ważnym. Istnieje nowatorski sposób terapii psychologicznej zwany terapią wolontariatem, gdyż jak pokazują badania, pomaganie pomaga temu, który pomaga. Większość z nas ma potrzebę robienia czegoś, co ma sens, a wspieranie innych ten sens nadaje. Poza tym wolontariat to doskonała lekcja otwierania się na innych i nauka lubienia drugiego człowieka.
Obecnie funkcjonują różne rodzaje wolontariatu: wolontariat edukacyjny, akcyjny, sąsiedzki, koleżeński, wolontariat dla zwierząt czy szybko rozwijający się ostatnio e-wolontariat, zwany cyber wolontariatem czy wirtualnym wolontariatem i wykonywany za pośrednictwem Internetu. Jest też forma wolontariatu pracowniczego, wpisująca się w społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw. Wśród tylu obszarów możemy znaleźć coś dla siebie. Kiedy kontakt między wolontariuszem a uczestnikiem jest nastawiony przede wszystkim na zbudowanie satysfakcjonującej dla obu stron relacji, wolontariat przyjmuje nazwę befriendingu (od ang. „zaprzyjaźniania się”). W tej formie aktywności nie ma z góry wyznaczonych celów ani podziału ról. To wymiana naturalna i oparta na “chemii relacyjnej”. Obie strony uczą się przy okazji wielu cennych rzeczy: aktywnego udziału w życiu społecznym, wrażliwości na inność, podnoszą swoje poczucie wartości i szlifują pewność siebie. Istotą pozostaje jednak satysfakcjonujące spędzanie czasu z drugą osobą, z którą można podzielić się swoimi zainteresowaniami i pomysłami.
Od czego zatem zacząć? Od zadania sobie pytania, w jakiej formie wolontariatu siebie widzę? Ile czasu mam, by się zaangażować i wziąć odpowiedzialność za swoją deklarację? Wówczas możemy zagłębić się w poszukiwania lokalnych organizacji, które są wokół nas i zapoznać się z ich działaniami. Może się okazać, że znajdziemy coś tuż po sąsiedzku.
Co warto podkreślić, wolontariuszem możemy zostać w każdym wieku! Badania pokazują, że bezinteresowna praca na rzecz idei, z która się utożsamiamy podnosi nasze poczucie szczęścia. Zatem wolontariat to prosta recepta, na to by szczęścia doświadczać :-).
Bibliografia:
- Kaźmierczak Ł., Kornacka E., Kułanowski A., Paszkowska M.,2012, Kieszonkowy inspirator przedsiębiorczości, Warszawa, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
- Muchacki M., 2021, Wolontariat w dobie płynnej rzeczywistości, Wyd. Petrus.
- Wolontariusz – beneficjent – przystanek w drodze do rozwoju osobistego na przykładzie indywidualnym pod red. Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu w Warszawie, Warszawa 2015
- https://e-wolontariat.pl/blog/e-wolontariat-takiego-2/