Dwa światy osoby z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym

przez | 1 sierpnia 2018

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) dotyka kilku procent populacji. Jej przebieg można porównać do spaceru po górach. W jednym momencie znajdujemy się na szczycie i rozpiera nas energia i duma, potem następuje strome zejście w dół i marsz doliną z której zmęczeni ze smutkiem i brakiem energii spoglądamy na szczyty, które są dla nas aktualnie nieosiągalne. Szczytami są epizody manii, zaś dolinami epizody depresji. Wahania nastroju pojawiają się w ciągu miesięcy, tygodni, dni, a zdarza się, że zmiany następują w bardzo szybkim tempie, nawet kilku godzin.

 

 

Przebieg choroby zależy od odpowiedniego doboru leków i ich stosowania, rytmu biologicznego, obecności czynników stresowych, czynników psychospołecznych. Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń natury psychicznej jako przyczyny zachorowania uznaje się predyspozycje genetyczne, właściwości neurobiologiczne oraz czynniki psychologiczne i społeczne. Choroba afektywna dwubiegunowa plasuje się na szóstym miejscu najpoważniejszych przyczyn problemów z funkcjonowaniem społecznym i karierą zawodową. ChAD cechuje podatność na nawroty, utrzymywanie się objawów, problemy diagnostyczne. Jej początek następuje najczęściej przed 35 rokiem życia. Dla osłabienia przebiegu choroby bardzo ważne jest szybkie rozpoznanie, odpowiednio dobrane metody leczenia i współpraca na polu lekarz – chorujący. Nie odnotowano różnic międzypłciowych pod względem podatności na zapadnięcie na to zaburzenie. Epizod depresyjny może objawiać się zmęczeniem i utratą energii, zaburzeniami pamięci, koncentracji i uwagi, problemami z podejmowaniem decyzji i wykonywaniem codziennych obowiązków, spowolnieniem tempa myślenia i wypowiedzi, myślami depresyjnymi (poczucie beznadziejności, pesymizm). Czynności, które wcześniej sprawiały przyjemność, nie leżą już w zainteresowaniu osoby znajdującej się w fazie depresji. Epizod maniakalny cechuje się nadpobudliwością, wzmożoną aktywnością, poczuciem radości nieadekwatnym do sytuacji, brakiem krytycyzmu. W tym epizodzie pojawiają się także skłonności do podejmowania ryzykownych zachowań, takich jak przypadkowy seks czy hazard. W manii dana osoba często nie ma poczucia, że coś jest nie tak, stan w jakim się znajduje podoba jej się. W tej sytuacji łatwo może dojść do podjęcia nieodpowiedniej decyzji. W okresie remisji dochodzi do całościowego ustąpienia objawów bądź utrzymywania się nielicznych, lekko nasilonych. W tym okresie nadal powinno się być pod opieką lekarza i stosować leki. W ChAD mogą pojawiać się również epizody mieszane, czyli występowaniem cech charakterystycznych dla epizodu depresyjnego i maniakalnego. W tym przypadku wzrost energii życiowej może wiązać się z jednoczesnym uczuciem smutku, myślami depresyjnymi. Przy spowolnieniu psychoruchowym mogą pojawić się gonitwa myśli, drażliwość.
Świat osoby z chorobą afektywną dwubiegunową charakteryzuje się dysharmonią i przeskakiwaniem na różne bieguny nastroju. Ważne jest, aby osoby doświadczające tego zaburzenia otrzymywały wsparcie medyczne i psychoterapeutyczne oraz wsparcie bliskich osób.